Zelf windenergie opwekken met een windmolen of windturbine is niet altijd eenvoudig en vergt veel kennis. Toch kan een (kleine) windmolen interessant zijn voor consumenten en (boeren) bedrijven. Er zijn 3 soorten windmolens: de windwokkel, de kleine windmolen en de grote windturbine. Alle prijzen en kosten genoemd in dit artikel hebben peildatum 1 juli 2024.
De windwokkel
Een windwokkel is een mini windmolen en kost tussen de € 600,- en € 3.000,- en heeft een nominale windsterkte van 5,5 m/s nodig. De goedkopere versies plaats je op de nok van je woning of balkon en de duurdere versies bijvoorbeeld in je tuin. De installatie van de kleinere modellen kun je vaak zelf doen. Gemiddeld wekt een windwokkel bij een windsnelheid van 10 m/s zo’n 1.750 kWh per jaar op. De terugverdientijd van een windwokkel is zo’n 4 jaar, wat ruim binnen de technische levensduur (20 jaar) is.
Kosten: € 2.000,-
Windsnelheid: +/- 5,5 m/s
Opbrengst: 1.750 kWh
Kleine windmolen
Een kleine windmolen van 15 KW kost gemiddeld zo’n € 44.000,- (excl. installatie) en heeft een levensduur van minimaal 20 jaar. De jaarlijkse opbrengst bij 7 m/s is zo’n 50.000 kWh. In de ideale situatie verdien je een kleine windmolen binnen 3 á 4 jaar terug. Er zijn ook kleine windmolens van 25 KW verkrijgbaar de tot wel 120.000 kWh per jaar kunnen produceren.
Kosten: € 44.000,-
Windsnelheid: +/- 7,8 m/s
Opbrengst: 50.000 kWh
Grote windturbine of windmolen
Een grote windturbine zie je eigenlijk alleen in kustgebieden of in grote weilanden en maakt meestal deel uit van een windpark op zee of land. In enkele gevallen in Nederland heeft een boer een grote windturbine op eigen land geplaatst. Het vermogen van een grote windturbine ligt rond de 1 tot 3 Megawatt (MW) en deze kost tussen de €1 en €5 miljoen. De jaarlijkse opbrengst van een 2 MW windmolen ligt rond de 6,5 miljoen kWh per jaar.
Kosten: € 5.000.000,-
Windsnelheid: +/- 10 m/s
Opbrengst: 6.500.000 kWh
Een kleine windmolen (15 KW) wekt zo’n 50.000 kWh per jaar op
Beste locatie voor een windmolen
In stedelijke gebieden is het belangrijk dat de windwokkel op een minimale hoogte van 20 meter staat. Voor een kleine windmolen geldt dat deze alleen in landelijke gebieden goed werkt. Voor een grote windturbine is het kustgebied het meest gunstig. Op de windkaart kun je zien of een windmolen op jouw locatie gunstig is. Ook via de Windatlas kun je de windsnelheden op jouw locatie inzien.
Windenergie en zonne-energie combineren
Het combineren van windenergie en zonne-energie is ideaal in Nederland, want waar de zon stopt met schijnen neemt de wind het over. Op deze manier krijg je over het hele jaar een mooie, gelijkmatige opwek van eigen hernieuwbare energie. Steeds meer installatiebedrijven bieden daarom in windrijke gebieden een combinatie van zonnepanelen en een windmolen aan.
In de bebouwde omgeving is een windmolen met verticale as de beste keuze
Windmolen aansluiten
Een normale windwokkel heeft meestal een vermogen van 5 KW die je kan aansluiten op een 1-fase aansluiting. Een kleine windmolen heeft een veel hoger vermogen, meestal van 15 KW of 25 KW en dien je aan te sluiten op een 3-fase aansluiting. Voor een grote windturbine heb je een aansluiting op het midden- of hoogspanningsnet nodig. Dit betreft maatwerk. Het aanpassen van de aansluiting kost ongeveer € 325,-.
Vervangen elektriciteitsmeter
De meeste mensen hebben tegenwoordig een slimme meter in de meterkast. Deze is standaard geschikt om de teruglevering van de windmolen te meten. Als je nog geen geschikte meter hebt, dan vraag je deze aan bij de netbeheerder. Meestal vervangt de netbeheerder de meter gratis voor je.
Elektriciteitsmeter controleren
Wijzigen groepenkast
Een mini windmolen, windwokkel of kleine windmolen sluit je aan op een aparte groep in de meterkast. Een installateur kan de groepenkast startklaar maken voor jouw windmolen. De kosten voor het aanleggen van een aparte groep liggen zo rond de € 600,-. Vaak plaatst de installateur ook een hoofdschakelaar (verplicht als deze nog niet aanwezig is), een aparte aardlekschakelaar (verplicht) of vervangt hij de verouderde stoppen voor automaten. Als je geen hoofdschakelaar hebt, zoek dan een installateur met zegelrecht die de aansluitkast mag openen. Een grote windmolen zit rechtstreeks op de aansluiting aangesloten.
Vergunningen nodig windmolen
Voor het plaatsen van een windmolen heb je bijna altijd een vergunning nodig van de gemeente. Vraag bij de gemeente na welke procedures je moet doorlopen om een vergunning te krijgen. Start pas met de aankoop van een windmolen, nadat de gemeente een vergunning heeft verleent. In sommige gevallen regelt de installateur het vergunningstraject voor je.
Aansluiting per windmolen
Windwokkel: => 1×35 Ampère
Kleine windmolen: => 3×25 Ampère
Grote windturbines: Maatwerk
Overige kosten
Verzwaren aansluiting: € 325,-
Slimme meter: € 80,- *
Wijzigen meterkast: € 600,-
* Gratis als de meter niet geschikt is
Met een kleine windmolen en zonnepanelen heb je het hele jaar energie
Subsidie voor een windmolen
Zakelijke gebruikers met een grootverbruikersaansluiting (minimaal 3×100 Ampère) kunnen gebruik maken van de SDE subsidie en zakelijke gebruikers met een kleinverbruikersaansluiting (tot en met 3×80 Ampère) kunnen gebruik maken van de ISDE subsidie.
SCE subsidie voor energiecoöperaties
Energiecoöperaties en Vereniging van Eigenaren die een windenergieproject starten vragen subsidie aan via de SCE subsidieregeling. Dit was voorheen de bekende Postcoderoosregeling.
Salderingsregeling
Als je energie teruglevert met een (kleine) windmolen op een kleinverbruikersaansluiting kom je in aanmerking voor de salderingsregeling. Het is wel belangrijk dat de windmolen is aangemeld bij de netbeheerder. De energieleverancier voert de salderingsregeling uit op de jaarlijkse afrekening.
De windsnelheid bepaalt de opbrengst van je windmolen
Windmolens in Nederland
Nederland is zeer geschikt voor windenergie en tot 2024 zijn er dan ook al 2.621 windmolens op land geïnstalleerd samen goed voor een energieproductie van 15.737 miljoen kWh. Verreweg de meeste windturbines staan in de provincie Flevoland. Het is dan ook niet gek dat ruim 25% van het totale in Nederland opgestelde vermogen voor rekening komt van onze jongste provincie. Ook de energieproductie uit windenergie was in 2023 in de polder het hoogst, namelijk 4.043 miljoen kWh. De provincie Groningen deed het op dit vlak in 2023 ook goed, de provincie leverde met 2.052 miljoen kWh een grote bijdrage aan de totale productie van 15.737 miljoen kWh in dat jaar.
Windmolens in beeld
Er is veel onderzoek naar de effecten van windmolens op onze gezondheid
Stappenplan voor het laten installeren van een kleine windmolen
Keuze maken voor een soort windmolen
Er zijn 3 soorten windmolens: de windwokkel, kleine windmolen en grote windturbine.
Belangrijke vragen:
Wat is de windsnelheid op mijn locatie?
Heeft de windmolen een verticale of horizontale as?
Heb ik voldoende ruimte voor een windmolen?
Kan ik de windmolen combineren met zonnepanelen?
Heb ik een vrije groep in de meterkast (nodig)?
Wat is mijn aansluitwaarde?
Kan mijn meter terugleveren?
Is mijn meter geschikt voor teruglevering?
Installateur van windmolens kiezen
Zoek als het even kan een erkend installatiebedrijf bij jou in de buurt. Dit scheelt een hoop heen-en-weer gereis en zo weet je zeker dat de installateur bij problemen snel langs kan komen om je te helpen. Daarnaast scheelt dit natuurlijk de nodige CO2-uitstoot. Vraag altijd een offerte op bij meerdere installateurs, want de goedkoopste is zeker niet altijd de beste!
Belangrijke vragen:
Is de installateur aangesloten bij een keurmerk zoals VCA of InstallQ?
Heeft de installateur zegelrecht?
Lees recensies van meerdere installateurs
Laat de installateur altijd langskomen
Controleer je meterkast
Controleer de capaciteit van de aansluiting en de geschiktheid van de elektriciteitsmeter en speel deze informatie door aan je installateur. Dit is belangrijk om te bepalen of er een aanpassing nodig is. Neem voor meer informatie contact op met je netbeheerder.
Info opvragen netbeheerder:
Wat is mijn aansluitwaarde?
Is mijn elektriciteitsmeter geschikt voor teruglevering?
Geen subsidie voor particulieren
Voor consumenten met een kleinverbruikersaansluiting (t/m 3×80 ampère) die een windmolen installeren is er geen landelijke subsidie beschikbaar. In sommige gevallen is er wel een subsidie beschikbaar via de gemeente op provincie. Je maakt sowieso gebruik van de salderingsregeling, hiervoor hoef je alleen maar de windmolen aan te melden bij de netbeheerder (zie stap 7).
Subsidie aanvragen voor zakelijke gebruikers
Voor zakelijke gebruikers is er wel een landelijke subsidie beschikbaar. Voor kleine windprojecten die op een kleinverbruikersaansluiting zijn aangesloten is subsidie beschikbaar vanuit de ISDE regeling. Als er sprake is van een grootverbruikersaansluiting dan kun je gebruik maken van de SDE subsidie.
ISDE subsidie aanvragen
SDE subsidie aanvragen
Meestal een vergunning nodig
Voor het plaatsen van een windmolen heb je bijna altijd een vergunning nodig. Vraag deze aan bij je gemeente.
Bestel je windmolen!
Al het voorwerk is gedaan, dit is het moment om je windmolen te bestellen.
Wijziging aanvragen aansluiting
Als de capaciteit van de aansluiting in de meterkast niet voldoende is, vraag dan een wijziging van de aansluiting aan bij je netbeheerder. De standaardkosten voor het wijzigen van een aansluiting (bijv. 1×35 A naar 3×25 A) zijn € 325,-. Vraag de wijziging tijdig aan, want de doorlooptijd kan bij sommige netbeheerders oplopen tot enkele maanden.
Vervangen elektriciteitsmeter
Als je elektriciteitsmeter niet geschikt is voor de registratie van teruglevering vraag je een nieuwe meter aan bij de netbeheerder. In de meeste gevallen wordt deze gratis ter vervanging van je huidige meter geplaatst. Als je al een wijziging van de aansluiting hebt aangevraagd is dit niet nodig, omdat een nieuwe meter namelijk gratis bij deze wijziging in zit.
Wijzigen groepenkast
De installateur kan aan de slag met de voorbereiding en het aanpassen van jouw meterkast en het plaatsen van de windmolen. Het maakt niet uit of de verzwaring of vervanging van de elektriciteitsmeter al is uitgevoerd. Dit kan zowel voor als na de voorbereiding van de meterkast. In het geval van een verzwaring kan de installateur naderhand de windmolen aansluiten.
Teruglevering melden
Met een windmolen lever je energie terug aan het elektriciteitsnet en dat heeft invloed op de stabiliteit. Het is daarom belangrijk om deze te melden bij je netbeheerder. Doe dit zo snel mogelijk nadat je de windmolen hebt besteld. Aanmelden kan eenvoudig via energieleveren.nl.
Gefeliciteerd met je kleine windmolen
Je bent de trotse bezitter van een windmolen en wekt je eigen duurzame energie op! Vergeet ook niet om je installateur te beoordelen op onze website. Zo help je anderen bij hun keuze.
Laat je windmolen installeren door een erkende installateur!
Veelgestelde vragen over windmolens
Welke windmolens zijn er al?
Windmolens zijn onder te verdelen in drie soorten: de windwokkel, de kleine windmolen en een grote windturbine. Eigenlijk is alleen de windwokkel en de kleine windmolen echt interessant voor consumenten en kleine bedrijven.
Hoe werkt een windmolen?
De meeste windmolens hebben 3 wieken die in beweging komen door de wind. Een generator zet de draaiende beweging van de wieken om in stroom. Hoe harder het waait, hoe meer energie de windmolen opwekt. Simpel!
Hoeveel energie wekt een windmolen op?
Een grote windturbine van 2 Megawatt wekt jaarlijks zo’n 6,5 miljoen kWh op. Een kleine windmolen van 15 KW wekt gemiddeld zo’n 50.000 kWh op en een windwokkel komt meestal niet verder dan 1.750 kWh per jaar. Uiteraard is de opbrengst afhankelijk van de locatie waar de windmolen staat.
Hoelang gaat een windmolen mee?
De technische levensduur van een windmolen ligt zo rond de 20 jaar.
Kan je een windmolen terugverdienen?
Ja, een windmolen kan je zeker terugverdienen. De terugverdientijd is zelfs vrij korte als de omstandigheden optimaal zijn en ligt zo rond de 4 jaar met de huidige energieprijzen (2024).
Krijg ik subsidie voor een windmolen?
Er is alleen een subsidie voor zakelijke gebruikers. Voor kleinzakelijke gebruikers is dat de ISDE subsidie en voor grootzakelijke gebruikers de SDE subsidie.
Heb ik een vergunning nodig voor het plaatsen van een windmolen?
Ja, voor het plaatsen van een windmolen heb je eigenlijk altijd een vergunning nodig. Deze vraag je aan bij je gemeente.
Subsidie en vergunningen
Hoe sluit ik een windmolen aan?
Een windmolen plaatsen en aansluiten is geen makkelijke klus. Het advies is om dit door een erkend installatiebedrijf te laten doen. Check altijd de aansluiting, meter en groepen in je meterkast.
Is een windmolen slecht voor de natuur?
Er wordt doorlopend onderzoek gedaan naar de effecten van windturbines op bijvoorbeeld de vis- en vogelpopulatie. De ecologische impact valt mee, maar het is zeker niet zo dat windmolens geen invloed hebben. Het is daarom belangrijk om veel onderzoek te doen voordat een windmolen wordt geplaatst.
Wat is de beste locatie voor een windmolen?
Een windwokkel plaats je bij voorkeur op een locatie waar de windsnelheid 5,5 m/s is. Bij een kleine windmolen is dat 7,8 m/s en grote windturbines doen het beste hun werk op zee en in kustgebieden.
