De meterkast en de aansluiting zijn meestal niet de eerste dingen waar je aan denkt bij het plaatsen van zonnepanelen, een laadpaal of een warmtepomp. Toch kun je zonder de juiste meter en aansluiting niet verduurzamen. In dit artikel leggen we uit aan welke eisen de meterkast en aansluiting moeten voldoen als je gaat verduurzamen.
Zonnepanelen aansluiten doe je zo!
Symmetrisch aansluiten van zonnepanelen
Symmetrisch aansluiten betekent dat het vermogen dat de zonnepanelen opwekt gelijkmatig verdeeld over de fasen in de meterkast. Bestaat je set zonnepanelen uit meerdere omvormers dan verdeel je deze dus gelijkmatig over alle fasen. Bij een 1-fase omvormer sluit je deze aan op de fase die overdag de laagste spanning (Voltage) heeft. Let ook op de verdeling van de aansluitingen in de straat.
Verdeling aansluitingen in de straat
Voorkom scheefvoeding
Op een 1-fase aansluiting mag je een maximaal vermogen van 5000 Watt (5 KW) aansluiten. Dit komt overeen met ongeveer 12 zonnepanelen. Bij overschrijding van deze capaciteit treedt er scheefvoeding op en moet je verplicht voorkomen (zie ook: Netcode Elektriciteit art. 2.33 lid 5). Wil je meer dan 12 zonnepanelen plaatsen dan vraag je een wijziging van de aansluiting naar 3-fase aan bij de netbeheerder.
Selectiviteit meterkast
De groepenkast richt je ten opzichte van de hoofdaansluiting altijd conform de NEN1010 (2020) in. Dit houdt in dat je tussen de groepszekering en de hoofdzekering een factor 1,6 (2 stappen) aanhoudt (zie ook: NEN1010 art. 535.1). Bij een hoofdzekering van 25 ampère plaats je dus een 16 ampère groepszekering. Om het maximaal aan te sluiten vermogen op je aansluiting te halen heb je dus meerdere groepen nodig.
Elektriciteitsmeter
Voor het ontvangen van een terugleververgoeding heb je een geschikte elektriciteitsmeter nodig. Deze meter moet in staat zijn om de teruglevering op een apart telwerk te registreren. Vanaf 2025 is een elektriciteitsmeter met een teruglevertelwerk verplicht.
Kabel omvormer naar groepenkast
De kabel tussen de groepenkast en de omvormer moet een voldoende grote doorsnede (kwadraat) hebben. Dit voorkomt een te hoge spanning op de kabel van de omvormer (zie NEN1010 & NPR5310). De benodigde dikte van de kabel is afhankelijk van het vermogen van de omvormer. Het is aan te raden om de spanningsval tussen de hoofdverdeelinrichting en omvormer te beperken tot 1%.
Spanningsbeveiliging omvormer
De omvormer moet uitschakelen bij een maximale netspanning van 253 Volt. Vaak is de spanningsbeveiliging van je omvormer lager afgesteld op bijvoorbeeld 245 Volt. Deze mag je zonder toestemming van de netbeheerder verhogen tot maximaal 253 Volt. Het is niet toegestaan om de omvormer hoger in te stellen, omdat dit voor onbalans zorgt in het elektriciteitsnet. Je mag geen transformator of andere tool gebruiken die simuleert dat de spanning onder de 253 Volt zit.
Aarden zonnepanelen is verplicht
Het aarden van zonnepanelen (met een transformatorloze omvormer) is sinds januari 2015 in ons land verplicht. Ook als het systeem in de nabijheid van een bliksemveiligheidsinstallatie ligt is het aarden nog steeds verplicht. In alle andere gevallen is het dringende advies om de zonnepanelen te aarden om zo onveilige situaties te voorkomen.
Aardlekschakelaar bij zonnepanelen
Bij een elektrische installatie is een aardlekschakelaar verplicht (zie ook: NEN1010 art. 411.3.3). Een zonnepanelen-installatie met een omvormer die automatisch uitschakelt bij een netstoring valt niet onder deze verplichting. In alle andere gevallen is een aardlekschakelaar wel verplicht (zie ook: NEN1010 art. 415.2). Helemaal verantwoord aansluiten? Plaats dan altijd een aparte aardlekschakelaar op de groep van de zonnepanelen.
Aanpassen meterkast op verzoek van netbeheerder
Als er een storing optreed mag de netbeheerder een aanpassing van de zonnepanelen-installatie verplichten, zodat deze alsnog voldoet aan de technische eisen (zie hiervoor: Netcode art. 2.1.1.1). Voorkom dus extra kosten en ga voor zekerheid!
Extra kosten aansluiten zonnepanelen
Wijzigen aansluiting: € 300,-
Nieuwe elektriciteitsmeter: Gratis
Wijzigen groepenkast: € 500,-
Laatste nieuws over het elektriciteitsnet
Een warmtepomp aansluiten doe je zo!
Maximale aansluitwaarde per warmtepomp
Het is belangrijk dat de aansluiting in de meterkast voldoende capaciteit heeft om de warmtepomp te laten werken. Zorg er daarom voor dat de aansluitwaarde overeenkomt met het piekvermogen van de warmtepomp.
Volledige elektrische warmtepomp: minimaal 3×25 ampère
Hybride warmtepomp: minimaal 1×35 ampère
Ventilatiewarmtepomp: niet van toepassing
Elektriciteitsmeter vervangen niet nodig
Met een warmtepomp lever je geen elektriciteit terug aan het elektriciteitsnet. Een vervanging van de elektriciteitsmeter is dus niet nodig.
Vrije groep
Met de installatie van een volledig elektrische warmtepomp heb je een vrije 3-fase krachtgroep nodig in de meterkast en voor een hybride warmtepomp en een ventilatiewarmtepomp is een vrije 1-fase groep voldoende. Let op, er is niet altijd een vrije groep aanwezig.
Extra kosten aansluiten warmtepomp
Wijzigen aansluiting: € 300,-
Wijzigen groepenkast: € 500,-
Een laadpaal aansluiten doe je zo!
Maximale aansluitwaarde voor laadpalen
De aansluitwaarde van de aansluiting bepaalt hoe snel je de elektrische auto kan laden. Zorg er daarom voor dat deze goed is afgestemd op je laadbehoefte. In onderstaande schema zie je hoe snel je kan laden met een aansluiting.
Selectief aansluiten van de laadpaal
Selectief aansluiten houdt in dat je tussen de groepszekering en de hoofdzekering een factor 1,6 (2 stappen) aanhoudt (zie ook: NEN1010 art. 535.1). Bij een hoofdzekering van 25 ampère plaats je dus een 16 ampère groepszekering. Dit is niet van toepassing bij het laden via een aparte aansluiting.
Slimme meter voor slim laden
Wil je de elektrische auto slim laden of gebruik maken van load balancing dan heb je een slimme elektriciteitsmeter met softwareversie ESMR 5.0 of hoger nodig.
Vrije groep
Bij het installeren van een laadpaal heb je altijd een vrij groep nodig. Dit kan een 1-fase of een 3-fase groep zijn en is afhankelijk van de elektrische auto.
Extra kosten aansluiten laadpaal
Wijzigen aansluiting: € 300,-
Nieuwe aansluiting: Vanaf € 1200,-
Nieuwe(re) slimme meter: € 200,-
Wijzigen groepenkast: € 500,-
Extra meetpunt aanleggen
Wat is een extra meetpunt?
Een extra meetpunt is een virtuele aansluiting achter de bestaande hoofdaansluiting. Op dit extra meetpunt regel je een energiecontract voor ander stroomverbruik of teruglevering dan op je standaard aansluiting. Dit meetpunt noemen we ook wel een virtuele aansluiting, een secundair allocatiepunt of een MLOEA. Deze virtuele aansluiting is dus geen extra fysieke aansluiting of een verhoging van de capaciteit van de bestaande aansluiting. Je kunt dit extra meetpunt voor de volgende toepassingen gebruiken:
Elektrisch rijden: Als je voor het elektriciteitsverbruik van het laden van de elektrische auto een andere energieleverancier wil contracteren.
Terugleveren: Als je voor de teruglevering van je zonnepanelen een andere energieleverancier wil contracteren of als je teveel elektriciteit opwekt en je wil het overschot met derden “delen”.
Energie opwekken: Als er meerdere sets zonnepanelen, windmolens of andere elektriciteitsopwekkers op een bestaande aansluiting aanwezig zijn en je ontvangt groencertificaten via Verticer (voorheen CertiQ). Of als er sprake is van verschillende projecten binnen de Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE).
Voorwaarden en eisen
Een virtuele aansluiting aanvragen kan alleen onder de volgende voorwaarden en met het in acht nemen van de volgende regels:
De eigenaar van de bestaande hoofdaansluiting vraagt de virtuele aansluiting aan (en is altijd de eindverantwoordelijke).
Er is een actief energiecontract afgesloten op de bestaande hoofdaansluiting.
Er is een actief energiecontract afgesloten per virtuele aansluiting.
Het totaal aangesloten vermogen overschrijdt de capaciteit van de bestaande aansluiting niet.
De extra meter (het allocatiepunt) is, op dezelfde hoogte en naast de hoofdmeter in de meterkast, geplaatst.
Er is voldoende ruimte in de meterkast.
De kosten voor het aanpassen van de meterkast zijn voor eigen rekening.
Extra meetpunt aanvragen
De kosten voor het aanleggen van een extra meetpunt verschillen per netbeheerder, maar liggen rond de 500 euro. Naast de vaste kosten brengt de netbeheerder ook jaarlijkse kosten voor elk extra meetpunt in rekening. Deze jaarlijkse kosten bedragen ongeveer 40 euro per meetpunt. De netbeheerder brengt deze kosten, via de energieleverancier bij degene met het energiecontract op de hoofdaansluiting in rekening. Voor de exacte tarieven neem je contact op met je netbeheerder.
Extra kosten aanleggen extra meetpunt
Extra meetpunt: € 600,-
Jaarlijkse kosten: € 40,-
Zo ziet een extra meetpunt eruit
Zuivere terugleveraansluiting
Wat is een zuivere terugleveraansluiting?
Een aansluiting voor zuivere teruglevering (ZTLV) is een speciale aansluiting voor grote energieprojecten met zonnepanelen of windmolens. Bij zuivere teruglevering zijn de zonnepanelen of is de windmolen direct aangesloten op de aansluiting, zonder tussenkomst van een verdeelinrichting (groepenkast). De opgewekte elektriciteit wordt op deze manier direct teruggeleverd aan het elektriciteitsnet. Een zuivere terugleveraansluiting kun je gebruiken voor:
Grote energieprojecten: Als je deelneemt aan de SCE-subsidie.
Lagere capaciteitstarief: Verlaag je netwerkkosten door de zonnepanelen of windmolen apart aan te sluiten
Voorwaarden en eisen
Een zuivere terugleveraansluiting kan je aanvragen als je aan de volgende voorwaarden en regels voldoet:
Je neemt deel aan de SCE subsidie.
De energiebron is hernieuwbaar, bijvoorbeeld zonne-energie of windenergie.
Er is geen verdeelinrichting op de aansluiting aangesloten.
Er is geen elektriciteitsverbruik op de aansluiting.
Zuivere terugleveraansluiting aanvragen
Een zuivere terugleveraansluiting aanleggen kost tussen de 800 tot 1500 euro, afhankelijk van de situatie en welke netbeheerder je hebt. Naast deze vaste kosten rekent de netbeheerder ook jaarlijkse kosten voor een zuivere terugleveraansluiting. Deze jaarlijkse netwerkkosten liggen tussen de 80 en 100 euro en zijn beduidend lager dan bij een normale aansluiting. Voor de exacte tarieven neem je contact op met je netbeheerder.
Extra kosten zuivere terugleveraansluiting
ZTLV aansluiting installeren: Vanaf € 1200,-
Jaarlijkse kosten: € 100,-