Fossiele energie is energie die afkomstig is uit energiebronnen zoals, aardgas, olie en steenkool. Deze energiebronnen zijn eindig en raken dus een keer op. Een ander nadeel is dat fossiele energiebronnen CO2 uitstoten, waardoor ons klimaat langzaam verandert. De laatste jaren produceren we minder energie uit fossiele bronnen en stappen we langzaam over op duurzame energie. In dit artikel leggen we je uit welke fossiele energiebronnen er zijn en hoeveel fossiele energie we nog produceren.
Wat is fossiele energie?
De oorsprong van fossiele brandstoffen is honderden miljoenen jaren geleden en is ontstaan uit overblijfselen van planten en dieren. Deze werden miljoenenjaren bedekt door steenlagen, waardoor de CO2 ervan ook niet vrijkwam. Nu de fossiele brandstoffen worden gewonnen en gebruikt als brandstof voor vervoer, verwarming en elektriciteit, komt deze CO2 alsnog in grote mate vrij. De belangrijkste fossiele energiebronnen zijn: aardgas, steenkool en aardolie.
Aardolie
Olie bestaat hoofdzakelijk uit koolstof en waterstof, afkomstig van organische materialen die miljoenen jaren geleden in de bodem zijn begraven, waaronder plankton en algen. Het wordt gewonnen uit putten op zee, land, teerzanden en schaliegesteente. Belangrijke olieproducenten zijn de VS, Rusland en Saoedi-Arabië, die samen ongeveer 40% van de wereldwijde olievoorraad vertegenwoordigen. Aardolie is een significante bron van CO2-uitstoot, verantwoordelijk voor ongeveer 50% van de wereldwijde emissies. Nederland produceert ongeveer 8% van zijn eigen oliebehoefte. Naar schatting is de wereldwijde olievoorraad in 2060 uitgeput.
Steenkool
Steenkool is een sedimentair gesteente dat wordt gevormd uit plantaardig materiaal dat onder druk en hitte is samengeperst over een lange periode. Het wordt onderscheiden in verschillende soorten op basis van hun koolstofgehalte en energieopbrengst, zoals bruinkool, bitumineuze kool en antraciet. Het grootste deel van de steenkool is gevormd tijdens het Carboon- en Perm-tijdperk, dat ongeveer 360 tot 300 miljoen jaar geleden plaatsvond. Hoewel steenkool een belangrijke rol speelt in de wereldwijde energievoorziening, varieert het aandeel ervan en is het zelden zo hoog als 30%. Het draagt wel aanzienlijk bij aan de wereldwijde CO2-uitstoot, maar het exacte percentage varieert afhankelijk van verschillende factoren. China, India en de VS behoren tot de grootste afnemers en producenten van steenkool. Hoewel Nederland steenkoolvoorraden heeft, wint het land deze niet zelf.
Aardgas
Aardgas bestaat voornamelijk uit methaan en is miljoenen jaren geleden ontstaan uit ontbindend organisch materiaal. Het gebruik van aardgas stoot minder CO2 uit dan bij steenkool of olie en wordt daarom beschouwd als een relatief schone vorm van energie. De Verenigde Staten, Rusland en Iran zijn de grootste producenten van aardgas. Historisch gezien was Nederland een van de grootste producenten van aardgas in West-Europa. Het is inmiddels bekend dat de gaswinning in Groningen uiterlijk in 2024 zal stoppen, vanwege de aardbevingen en de gevolgen daarvan voor de veiligheid en het milieu.
De energieproductie uit fossiele bronnen is sinds het jaar 2000 met 40% gedaald
Productie fossiele energie en duurzame energie
Nederland haalt nog steeds de meeste energie uit fossiele bronnen zoals, aardgas en steenkool. Het aandeel van fossiele energie in de totale energieproductie daalt wel elk jaar, waar het aandeel duurzame energie juist blijft groeien.
Aardgas belangrijkste energiebron
Binnen de energieproductie is aardgas de grootste bron van energie. Aardgas is goed voor 51% van de totale energieproductie en windenergie is goed voor 14%.
Fossiele energieproductie
Hoewel de energieproductie uit aardgas de laatste jaren afneemt, blijft het de belangrijkste energiebron in Nederland. De afname is voornamelijk te wijten aan beleidsmaatregelen gericht op duurzaamheid en de verschuiving naar hernieuwbare energiebronnen, zoals windenergie en zonne-energie. Desondanks blijft aardgas een belangrijke rol spelen in de energievoorziening van Nederland.
Bijna 40% van onze energie komt uit aardgas
Fossiele energie in beeld
Onderzoek onderwerp
Aardolie is als energiebron in 2060 volledig uitgeput
Veelgestelde vragen over fossiele energie
Wat is de impact van fossiele energie op het milieu?
Fossiele energie heeft een aanzienlijke impact op het milieu, voornamelijk vanwege de uitstoot van broeikasgassen en andere verontreinigende stoffen tijdens de winning, productie, transport en verbranding ervan. Enkele belangrijke milieueffecten van fossiele energie zijn:
Klimaatverandering
Luchtverontreiniging
Waterverontreiniging
Landgebruik en habitatverlies
Oceanische verzuring
Wat zijn alternatieven voor fossiele energie?
Er zijn verschillende alternatieven voor fossiele energie die steeds meer worden ontwikkeld en toegepast om de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en de overgang naar meer duurzame energiebronnen te versnellen.
Zonne-energie
Windenergie
Waterkracht
Biomassa
Kernenergie
Zijn fossiele brandstoffen duurzaam?
Over het algemeen worden fossiele brandstoffen niet als duurzaam beschouwd, omdat deze klimaatverandering veroorzaken, eindig zijn en een grote impact hebben op het milieu. Bovendien brengt fossiele energie economische onzekerheid met zich mee, omdat de beschikbaarheid sterk beïnvloed wordt door door geopolitieke spanningen.
