Inzicht in nut warmtenet

Een warmtenet is een uitgebreid netwerk van leidingen met warm water afkomstig van verschillende warmtebronnen. Dat kan bijvoorbeeld restwarmte zijn van een fabriek of warmte van een (afval)energiecentrale. Nadeel is dat deze warmte niet altijd gezien wordt als duurzaam. Om die reden is er een Co₂-ladder ontwikkeld voor de warmtebronnen om afnemers van warmte inzicht te geven in het nut van warmtenetten. Bij het samenstellen van de Co₂-ladder is alleen gekeken naar de warmtebronnen die aangesloten (kunnen) worden op de warmtenetten in de Metropoolregio Amsterdam.

Co2-ladder

Uit het onderzoek blijkt dat in alle gevallen de CV-ketel thuis het minst duurzaam is, zelfs de restwarmte uit een kolencentrale is in dat opzicht een betere keuze. In de Co₂-ladder staat biomassa uit de regio bovenaan met 13 kilogram Co₂-uitstoot per gigajoule, direct gevolgd door geothermie met 20 kg per gigajoule. Ter vergelijking is ook de individuele CV-ketel bij mensen thuis opgenomen. Met 61 kilogram Co₂-uitstoot is de CV-ketel het meest vervuilend. Zelfs de warmte uit een kolencentrale heeft een lagere Co₂-uitstoot.

Alternatieve manier van verwarmen

Het is inmiddels Rijksbeleid geworden: we gaan afscheid nemen van aardgas in de gebouwde omgeving. Dat betekent we op zoek moeten naar een alternatieve manier van verwarmen. Dat kan met zogeheten all-electric oplossingen, waarbij woningen vergaand worden geïsoleerd in combinatie met een warmtepomp. Woningen en bedrijven kunnen ook worden aangesloten op een collectief warmtenet. Het grote voordeel voor bewoners is hiervan dat de bestaande radiatoren behouden kunnen worden en de woning niet vergaand geïsoleerd hoeft te worden. Warmtenetten zijn uitermate geschikt voor moeilijk te isoleren, stedelijke woningen, waaronder hoogbouw.

Warmtepomp met zonnepanelen

Om een totaaloverzicht te krijgen van alle alternatieven zijn ook de warmtepompen opgenomen. Gemiddeld scoren de warmtepompen net zo goed als warmte van een afvalenergiecentrale of van een gascentrale. Als de elektriciteit voor een warmtepomp volledig zelf wordt opgewekt met zonnepanelen dan presteert de warmtepomp uiteraard het beste van alle alternatieven. Ook als de elektriciteitsmix in Nederland schoner wordt gaan de warmtepompen gemiddeld beter presteren. Dat geldt trouwens ook voor enkele warmtebronnen in het warmtenet zoals de afvalenergiecentrales.

Verduurzamen warmtenetten

Met warmtenetten kunnen grootschalig en relatief snel vele duizenden woningen tegelijk van het aardgas af worden gehaald. De reeds bestaande warmtenetten in de Metropoolregio Amsterdam zijn nog niet 100% Co₂-neutraal. Verschillende netten komen wel in de buurt. De partijen in het programma Warmte en Koude in de MRA zien het als hun taak om de warmtenetten niet alleen uit te breiden maar ook verder te verduurzamen in de nabije toekomst. Daar worden nu volop plannen voor gemaakt.

Meer over de energietransitie