Afhankelijkheid Russisch gas

Door de oorlog tussen Rusland en Oekraïne is pijnlijk duidelijk geworden dat veel landen veel te afhankelijk zijn van het gas uit Rusland. Zo ook Nederland, dat hierdoor nu de noodzaak van energiebesparing eindelijk inziet. Raar, want energie besparen kost niets en levert veel winst op. Wat je niet gebruikt hoef je immers ook niet te betalen, produceren of te importeren. Het kabinet scherpt daarom de al bestaande energiebesparingsplicht aan.

Energiebesparingsplicht bedrijven

Nederland voerde in 2018 de energiebesparingsplicht al in, maar naleving of een prijsprikkel ontbrak. De energiebesparingsplicht geldt nu voor alle bedrijven met een elektriciteitsverbruik vanaf 50.000 kWh of een gasverbruik vanaf 25.000 m³. Dit geldt ook voor EU ETS-bedrijven, die in Nederland verantwoordelijk zijn voor 90% van het totale Co₂-uitstoot. Deze bedrijven moeten maatregelen doorvoeren die binnen 5 jaar terugverdiend zijn en het energieverbruik flink reduceren. Zonnepanelen en windmolens vallen hier niet onder, maar isolerende maatregelen bijvoorbeeld wel.

Potentieel van energie besparen

Het besparingspotentieel is 19 Petajoule aardgas en 7 Petajoule elektriciteit in 2030. Dit komt neer op 600 miljoen kuub gas en 2 miljard kWh aan elektriciteit. Dit levert 1,2 megaton aan Co₂-reductie op. Het toevoegen van EU ETS-bedrijven geeft daar bovenop nog een Co₂-besparing van 2 megaton. Het doel is om in 2030 ongeveer 9% minder energie te verbruiken in Europa. Het jaarlijkse besparingsdoel is 1,5%. Omgevingsdiensten zorgen voor de handhaving door het opvragen van verbruiksrapporten van deze bedrijven bij netbeheerders.

Prijsprikkel helpt energiebesparing

In het eerste half jaar van 2022 werd in Nederland maar liefst 30 procent minder gas verbruikt. Dit komt natuurlijk vooral door de hoge gasprijzen, die consumenten en bedrijven noodzaakt om “de knop om te zetten” en minder energie te verbruiken. De energieprijs, die voor een groot bestaat uit energiebelasting, is dus een enorme prikkel om energie te besparen. Desondanks betaal je juist méér energiebelasting als je weinig energie verbruikt. Hoe zit dit precies?

Meer verbruik, minder energiebelasting

Grootverbruikers worden anno 2022 nog steeds beloond voor hun hoge energieverbruik. Zij betalen slechts 1,2 cent energiebelasting per kWh voor elektra en 7 cent energiebelasting per kuub gas. Consumenten betalen respectievelijk 36 cent (gas) en 4 cent (elektra) aan energiebelasting. Dit belastingstelsel stamt nog uit een tijd waarin fossiele energie de standaard was. Bovendien was dit er in overvloed. Dit past natuurlijk helemaal niet meer in de tijd waarin (schone) energie juist schaars is en we van fossiele energie afstappen. Tot nu toe lijkt het huidige, sterk verouderde belastingstelsel voor energie echter overeind te blijven. Zie alle belastingtarieven hier.

Meer over energiebesparing

Bron: Rijksoverheid, Belastingdienst, CBS