Bescherming multinationals in Nederland

Shell, Exxon, BP, Total en Chevron genieten verregaande bescherming in Nederland. Deze bescherming houdt in dat deze 5 grootste olie- en gasbedrijven enorme bedragen kunnen claimen, als een land besluit de olie-, kolen- of gaswinning terug te schroeven. Voorbeelden van grote fossiele projecten die worden beschermd zijn de winning van: schalieolie in Argentinië (Exxon), gas in de Middellandse zee (BP), diepzee-olie in Rusland (Shell) en olie en gas in Oeganda (Total) en de Kaspische Zee (Chevron).

Olie- en gasbedrijven claimden al miljarden

De olie- en gasbedrijven claimden tot nu toe ongeveer 55 miljard euro bij buitenlandse overheden. Uit de Verenigde Staten zijn veruit de meeste claims afkomstig. Nederland staat stevig op de tweede plaats. Via ons land werd tot 2015 maar liefst 780 miljard euro geïnvesteerd in fossiele brandstofprojecten. Dit is 17% van de totale Nederlandse investeringen in het buitenland. Een kleine 20 miljard bleef als winst hangen bij Nederlandse brievenbusfirma’s en bedrijven.

ISDS biedt bescherming

Het systeem (ISDS) waar investeerders landen mee kunnen aanklagen wordt makkelijk door fossiele bedrijven gevonden. Dit systeem gaat buiten de nationale rechters om en stelt hen in staat om bij een verbod op winning, transport of gebruik van fossiele brandstoffen een schadeclaim bij de staat in te dienen. Ook het niet subsidiëren, hoger belasten of niet toestaan van fossiele projecten vallen onder deze bescherming.

Bescherming hindert klimaatbeleid

ISDS hindert niet alleen de Parijse klimaatdoelen, maar ook het nationale klimaatbeleid. Veel ministeries zijn “bang” om te investeren in duurzame energieprojecten of het afbouwen van de productie van fossiele brandstoffen. De kans dat de fossiele bedrijven een claim indienen is groot. Nederland moet daarom de gedateerde investeringsafspraken opzeggen of vervangen voor verdragen die actief bijdragen aan het afgesproken Parijse klimaatbeleid. Hierbij krijgen toekomstige generaties voorrang ten opzichte van de rechten die investeerders hebben.

Rapport klimaatvervuilers

Meer over de energietransitie

Bron: Milieudefensie