• Aanmaker
    Onderwerp
  • #130396
    Aart
    Deelnemer
      @aart

      De energietransitie gaat niet werken op deze manier.
      Maar wat moet er dan veranderen? Er zijn drie randvoorwaarden:
      1. Maatregelen moeten minimaal op Europese schaal, want het CO2 probleem speelt op wereldschaal. Lokale oplossingen lijken sympathiek, maar zijn weinig effectief op wereldschaal. Een voorbeeld is het sluiten van lokale kolencentrales. Niet omdat die kolencentrales niet vervuilend zijn, maar omdat we dan stroom gaan invoeren uit nog meer vervuilende centrales. Het is veel beter om het geld voor het sluiten van onze kolencentrales te besteden aan het sluiten van zeer vervuilende centrales in de Oost-Europese landen. En nog beter is een Europees plan waarbij de Oost-Europese kolencentrales eerst sluiten en daarna pas onze lokale kolencentrales. Dat kan uiteraard alleen als wij bereid zijn om die landen te helpen. Moeilijk, maar zo een Europese aanpak levert verreweg het meeste op.
      2. Draagvlak is essentieel en wordt steeds belangrijker. Bij grote veranderingen heb je altijd drie groepen, de voorop-lopers (bv 20%), de achterblijvers (bv 20%) en de grote middengroep. De voorop-lopers hoef je niet te overtuigen en de achterblijvers benaderen is redelijk zinloos. De voorlopers zeggen: “De aarde gaat kapot en de tijd van praten is voorbij”. De achterblijvers ontkennen vaak het probleem. De grote middengroep zegt: “Wat gaat er gebeuren? – Wat gaat het kosten? – Kan ik het nog wel betalen?”. Het is dan uiterst belangrijk om je energie te richten op de grote middengroep en je niet teveel te laten beïnvloeden door de soms luide discussie van de voorop-lopers en de achterblijvers.
      Het is dan bijvoorbeeld zeer onverstandig om maatregelen te nemen die relatief weinig opbrengen, maar wel veel draagvlak kosten. Een argument van voorop-lopers is “alle beetjes helpen”, maar dat is geen goed argument voor een middengroep. En ander voorbeeld is een monsterlijke inspanning om oude bouw op het hoogste niveau te isoleren omdat dit sterk demotiverend is voor de middengroep. Dan kunnen we beter kijken naar alternatieve oplossingen.

      3. Alle huidige oplossingen zijn min of meer in een ontwikkelingsstadium waar we nog steeds leren. Het is dan erg belangrijk om voorlopig meerdere opties open te houden en die niet te vroeg af te voeren! Veelgenoemde alternatieven als warmtepomp, aardwarmte en waterstof zijn allemaal nog in een ontwikkelingsfase. Als bijvoorbeeld blijkt dat aardwarmte heel veel problemen geeft (geologie) dat moeten we meerdere alternatieven beschikbaar hebben. Ook zal het een grote inspanning vergen om voldoende waterstof te produceren, maar levert wel zeer veel op! Daarom is het is belangrijk dat we blijven investeren in alle alternatieven.

      Een toelichting met voorbeelden vind je in de bijlage.

      Bijlagen:
      Je moet inloggen om bijgevoegde betanden te bekijken.
    15 reacties aan het bekijken - 16 tot 30 (van in totaal 100)
    • Auteur
      Antwoorden
    • #133343
      Mia
      Deelnemer
        @mortyr

        Zéér interessante ontwikkeling @aart, ben benieuwd of dit in 2025 een soort van doorbraak gaat zijn. Ik heb wel wat vraagtekens ten opzichte van het verbranden van eigen afval (wat is hiervan de uitstoot) en het eventuele afval wat overblijft. Ik laat me graag positief verrassen.

        #133245
        Aart
        Deelnemer
          @aart

          Thorium Molten Salt Reactor draait proef in China

          De grootste problemen met een Thorium Molten Salt Reactor (MSR), met name de materialen die bestand zijn tegen het zout, zijn opgelost en de Thorium MSR draait nu proef.

          Deze Thorium MSR is belangrijk en nodig, want zonder zal China haar kolencentrales niet kunnen sluiten. Het is de verwachting dat rond 2025 de eerste Thorium MSR centrales in China productie gaan draaien en snel worden uitgebreid. Vanaf 2030 kunnen ze dan ook nog geëxporteerd worden: zie mijn eerdere bijdrage.

          Deze vierde generatie centrales zijn veilig, groen en betaalbaar (kunnen in de fabriek in serie gemaakt worden). Een Thorium MSR centrale heeft nauwelijks afval (ze verbranden hun eigen afval) dat ook nog kort bewaard moet worden.
          Zie ook het bericht in Nature van afgelopen september:
          Thorium centrale in China
          Vind je het Engels een bezwaar? Open de link dan in een (bv Chrome/Edge) browser en kies met een rechtermuis klik voor Vertalen in het Nederlands.

          #133217
          Aart
          Deelnemer
            @aart

            Het stroomnet is vol!

            Bijna elke dag lezen we dat het stroomnet vol is. Dat betekent een rem op de aanleg van zonnepanelen. En dat is niet snel op te lossen. Grootschalige en gedistribueerde opslag van energie gaat nog vele jaren duren. En datzelfde geldt voor het verzwaren van ons stroomnet.

            Het verzwaren van het stroomnet betreft zowel het hoogspanningsnet als het laagspanningsnet. Vooral dat laatste gaat een probleem worden. Voor het verzwaren van het hoogspanningsnet heeft Tennet wel geld, maar de planologische procedures duren vele jaren. En iedereen wil de kabels onder de grond wat weer veel duurder is. Hoe lang gaat dat duren? Reken dan op 8 tot 12 jaar.

            En dat heeft niet alleen gevolgen voor zonnepanelen. Denk dan ook aan het (snel)laden van elektrische auto’s. En de warmtepompen verbruiken ook veel stroom.

            Wat betekent dat nu?
            We moeten de plannen continue aanpassen aan de mogelijkheden. Alle huidige oplossingen zijn min of meer in een ontwikkelingsstadium waar we nog steeds leren. Het is dan erg belangrijk om alle opties open te houden en die niet te vroeg (ideologisch) af te voeren! Die luxe hebben we gewoon niet.

            Ja, we hebben echt een klimaatprobleem en een zeer noodzakelijke energietransitie. En dat gaat met vallen en opstaan. De volgende barrière is al te voorzien, namelijk dat de energietransitie veel duurder uitvalt dan verwacht. De sommetjes van de politici dat iedereen goedkoper uit zal zijn kloppen gewoon niet. Maar we kunnen het ons niet verloven om die energietransitie dan maar niet te doen. We hebben dan ook niet de luxe om oplossingen af te voeren. Ook zullen oplossingen meestal in combinatie nodig zijn (zon/wind/opslag of zon/wind/groene kerncentrales).

            Maar er is een oplossing die altijd moet doorgaan en heel veel oplevert: isolatie, isolatie, isolatie. Begin maar eens om verplicht alle enkelglas en oud thermopane te vervangen door HR++ glas.

            Als laatste een punt van heel grote zorg, namelijk de wereldwijde ontwikkelingen die onze inspanningen weer teniet doen:

            • China is nu 60-80 nieuwe kolencentrales aan het bouwen. Zij zijn onze wereldwijde fabriek en hebben voor de fabricage van onze spullen steeds meer stroom nodig. Ik voel mij dan mede eigenaar van het probleem.
            • De USA is de grootste vervuiler, maar door de politieke puinhoop komen zij niet aan milieu maatregelen toe. En als er in 2024 weer een republikeinse president komt, dan worden alle zo moeizaam ingevoerde maatregelen weer ingetrokken.
            #133194
            Aart
            Deelnemer
              @aart

              Ja @engie99, je hebt helemaal gelijk dat we waterstof moeten gebruiken en de lagere efficiency moeten accepteren. En zo snel mogelijk dat waterstof leertraject ingaan. Scheelt heel veel vervuilende accu’s. En ook de zonnepanelen uitbreiden is een goed plan.
              Maar begin met isoleren, omdat veel (huur)huizen nog enkel glas hebben of oud thermopane glas. Zo snel mogelijk vervangen door HR++ glas.
              En de huidige generatie 2 licht water kernreactoren moeten gesloten worden.
              Maar de generatie 4 kerncentrales waaronder Thorium MSR (Molten Salt Reactors) kunnen we niet missen.

              Bij de energietransitie hebben we alle opties nodig.

              En die generatie 4 centrales zijn echt veilig en hoog efficiënt. En die Thorium MSR verbranden hun eigen afval, dus dat is geen probleem meer.
              Het grote probleem is de desinformatie waarbij mensen bang wordt gemaakt. De terechte argumenten tegen generatie 2 centrales worden dan ook bij generatie 4 gebruikt. Zo zijn we heel dom bezig en gooien onze eigen glazen in. Geeft de deskundigen een kans om de discussie te voeren en onze politici goed in te praten.

              [Tag in bericht aangepast door moderator. Zie hier hoe je iemand kan taggen]

              #133189
              Reinder Groote
              Deelnemer
                @engie99

                Kernenergie maakt ons afhankelijk van andere landen.
                Bij de winning van uranium heb je enorme verstoring van het aardoppervlak met enorme machines en vrachtwagens.
                Enorme CO2 hoeveelheden.
                Dan moet het van ver naar Nederland en dat gaat niet per zeilschip.
                Dus weer heel veel CO2
                Daarna heb je eeuwenlang opslag en ook dat is niet CO2 vrij.
                Eeuwenlang veilige opslag heb je nodig en zelfs een kleine hoeveelheid is voldoende voor een vuile bom.
                Kernenergie is zoooo dom!

                De toekomst is waterstof.
                De elektrische auto heeft nu al zijn langste tijd gehad en we gaan rijden op waterstof en je hebt geen zware accu’s meer nodig.
                Voor laadpalen moet je het stroomnet aanpassen en voor waterstof hebben we al de gasbuizen liggen.
                Thuisaccu’s op waterstof, de eerste bestaat al en zal snel goedkoper worden.
                Ketels worden nu al voorbereid op waterstof.
                Duitsland begint al helemaal niet meer aan laadpalen, maar begint met waterstof stations.
                Er is een enorm potentieel op de daken van Nederland voor zonnepanelen, nu wordt maar 10% van de geschikte daken gebruikt.
                Met zonnepanelen op elk geschikt dak, heb je voldoende voor 50% van de Nederlandse behoefte.
                Kernenergie is zóóó 1945
                Zonnepanelen voor 50% van de Nederlandse behoefte
                Zonnepanelen en waterstof die zijn voor de toekomst.
                Zonnepanelen worden snel goedkoper en beter en maken straks samen met waterstof al die windmolens museumstukken, net als die houten molens.
                Ze stoppen miljarden in fossiele brandstoffen, windmolens en zelfs nu al honderden miljoenen in kernenergie.
                Maar waterstof en Zonne-energie hebben de toekomst.

                #133173
                Aart
                Deelnemer
                  @aart

                  Principes van een gesmolten zout reactor

                  Nationale en internationale inspanningen om nieuwe bronnen van koolstofvrije energie te ontwikkelen, onderzoeken een kernenergieconcept dat voor het eerst werd geïntroduceerd in de jaren vijftig en zestig: de gesmolten zoutreactor. Dit ontwerp wijkt sterk af van onze huidige lichtwaterkerncentrale en inspireert tot een frisse kijk op de technologie.
                  Onderzoekers van het Pacific Northwest National Laboratory werken aan veel oplossingen die nodig zijn voor het ontwerp, de constructie en de werking van een volledige gesmolten zoutreactor.
                  Deze presentatie zet alle voordelen op een rijtje: Principes van een gesmolten zout reactor

                  #133082
                  Aart
                  Deelnemer
                    @aart

                    @bertschuldink schreef: Kerncentrales moet ook in het rijtje

                    Alle valse informatie is zeer schadelijk en is gewoon vandalisme. Dat zie je bij Covid-19, maar ook bij groene en veilige kernenergie. Daarmee is het zeer moeilijk om dat hier op te starten en krijg je continue tegenwerking van luidruchtige tegenstanders. Een goede inhoudelijke discussie is moeilijk, omdat de uitkomst bij hen al vast staat.

                    Maar er is ook een andere weg. De eerste Thorium MSR starten in China rond 2025. De eerste productie centrales zijn voor intern gebruik om kolencentrales te vervangen en de noodzaak daarvan is nergens een discussie. Vanaf 2030 worden die centrales dan in grote getale geëxporteerd. Nu zijn de materiaal deskundigen nog aan het uitzoeken welk materiaal het beste tegen het hete zout bestand is.

                    In Nederland moeten we dan een miljard investeren om een aantal te reserveren. Nu al moeten we bedingen dat onze experts meekijken naar opzet en bedrijfsvoering. Op die manier krijg je betere centrales en houden we de vaart er in.

                    Waarom is dit zo belangrijk?
                    Het alternatief zijn klassieke licht water reactors die meteen commercieel leverbaar zijn, maar inherent niet-veilig en die ons opzadelen met een groot afval probleem. Politiek zal de druk steeds groter worden om die toch in te voeren, als de burgers de grote hobbels van de energie transitie gaan ervaren. En dan is het te laat voor veilige Thorium reactors zonder een groot afval probleem.
                    Een kant en klare veilige Thorium centrale is dan bittere noodzaak. En de kernenergie hoogleraren adviseren sterk om nog even te wachten op die inherent veilige centrales met minimaal afval probleem.

                    Voordelen
                    De meeste voordelen van Thorium MSR hebben we in voorgaande posts gezien. Maar een Thorium centrale is ook veel effectiever en daarmee veel goedkoper dan een licht water reactor. Even wat techniek:
                    Klassieke reactor: lage temperatuur (300 graden) en hoge druk.
                    Thorium MSR: hoge temperatuur (800 graden) en lage druk.
                    De hoge druk vereist een speciaal reactorvat die bij Thorium MSR niet nodig is en hoge druk is altijd moeilijker te beheersen. De efficiency=1-Tlaag/Thoog dus bij Thorium MSR veel hoger. Ook wordt de brandstof bij Thorium MSR bijna volledig verbrand en heb je daarom heel weinig kort levend afval. En dat afval kun je in dezelfde centrale weer verbranden en onschadelijk maken.

                    #133049
                    Bert schuldink
                    Deelnemer
                      @bertschuldink

                      Aart,
                      Bij jouw rijtje moeten ook kerncentrales. Daar zou ik de miljard op willen inzetten. Eerst maar gewone en zodra mogelijk thorium en daarna in de verre toekomst kernfusie als ultiem doel
                      Er draaien nu in europa al tientallen jaren zels 100 kerncentrales zonder problemen en het afval is een beheersbaar probleen
                      Kunnen we in de toekomst verder reduceren met thorium centrales.
                      Dat is mijn inzet van jouw miljard.

                      #133048
                      Bert schuldink
                      Deelnemer
                        @bertschuldink

                        Bij de corona zien we dat de rijke landen alleen aanzichzelf denken en daar slechts 2% gevaccineerd is.
                        Dat gaat met de energietransitie ook die kant op. Al die landen denken of alleen aan zichzelf of kunnen zich het niet veroorloven.
                        Per jaar gaan er 265000 mensen dood aan kou en 116000 aan de verhoogde warmte. Iets om over na te denken.
                        Klimaatverandering is van alle eeuwen.
                        Met electrische autos halen we ook niet als deze gevoed worden met gas/bio/kolencentrales.
                        Waterstof heeft een omzetrendement van nog geen 30%. Dus met 1kilowatt aan energie erin blijft er 300 wat over. Over 10 jaar misschien 400 watt.
                        Het enige wat echt helpt is maatregelen maken die mensen voordeel op leveren. Dan doet iedereen mee. Kan met o.a. Subsidie.
                        Maar ook die subsidie betalen we uiteindelijk weer zelf. Het blijft een moeizame weg. In nederlan met subsidie van het gas en 100 meter verder over de grens met subsidie aan het gas. Wie heeft gelijk?
                        Ik weet het ook niet

                        #133047
                        Bert schuldink
                        Deelnemer
                          @bertschuldink

                          Mia,
                          Waar zouden we anders op moeten vliegen.
                          Kleine afstanden met de trein en heel misschien over een aantal jaren kleine vliegtuigjes met een heel beperkt bereik.
                          Intercontinentaal zal het electrisch vast niet worden als we kijken naar de hoeveelheid energie per kilo gewicht.
                          Daar komen we electrisch niet bij in de buurt.
                          Accu technologie verbeterd wel wat maar een doorbraak ziet men voorlopig niet zitten.
                          Als we nu zien dat de accu in de oude tford van 1900 nog exact dezelfde is anno 2021 voor het deel van de gewone auto.
                          Minder vervuilende brandstoffen is een optie. Maar alleen als we dit wereldwijd aanpakken.
                          Maar ook de aarde past zich aan en wordt dankzij de co2 steeds groener en groener.
                          In de kassen in west nederland spuiten ze co2 in de kas voor betere groei.
                          Maar isoleren brengt ons het meest voor kostenbesparend woongenot en in de portomonnaie.

                          #133039
                          Mia
                          Deelnemer
                            @mortyr

                            Helemaal eens @aart, het is juist belangrijk dat we energie gaan besparen. Nu zijn we alleen maar bezig met het vervangen van brandstoffen en fossiele energie, maar besparen is het startpunt. Daarnaast wil ik toevoegen dat ook de luchtvaart grote stappen moet zetten. Waarom vliegen we nog steeds op vervuilende kerosine? Er zijn al veel schonere brandstoffen en het elektrisch vliegen lijkt ook maar niet te ontwikkelen.

                            Wij zijn een klein land en we kunnen een verbindende en leidende rol aannemen, maar het is wel belangrijk dat de hele wereld meedoet. En dan ook écht meedoet.

                            #132880
                            Aart
                            Deelnemer
                              @aart

                              Een heel ander gezichtspunt

                              Deze forums trekken altijd een gemotiveerd publiek. In de afgelopen maanden heb ik meegedaan aan de RES (Regionale Energie Strategie) discussie en daar heb je hetzelfde. Probleem is dan dat de heel grote middengroep nauwelijks vertegenwoordigd is. Met een gemotiveerd publiek heeft vrijwel iedereen isolatie, dubbel glas en zonnepanelen en als je dan vraagt wat er moet gebeuren krijg je bijvoorbeeld als antwoord “nog meer zonnepanelen”. Maar bij die middengroep heb je nog heel veel mensen met niet goed geïsoleerde huizen en enkelglas. Dat komt in de discussie nauwelijks aan bod.

                              Daarom zou ik de vraag iets anders willen stellen.
                              Als je een paar miljard Euro ter beschikkling kreeg die zo goed mogelijk besteed moet worden aan milieu winst, waar zou je dat dan aan besteden?
                              Mijn antwoord is dan een aantal dingen:

                              • Vervangen van enkel glas door HR++ glas,
                              • Vervangen van oud thermopane glas door HR++ glas,
                              • Muur- en dakisolatie
                              • Sluiten van de kolencentrales.

                              Maar bij het sluiten van kolencentrales moeten we niet dom de Nederlandse centrales als eerste sluiten. Niet omdat die kolencentrales niet vervuilend zijn, maar omdat we dan stroom gaan invoeren uit nog meer vervuilende centrales. Het is veel beter om het geld voor het sluiten van onze kolencentrales te besteden aan het sluiten van zeer vervuilende centrales in de Oost-Europese landen. En nog beter is een Europees plan waarbij de Oost-Europese kolencentrales eerst sluiten en daarna pas onze lokale kolencentrales. Dat kan uiteraard alleen als wij bereid zijn om die landen te helpen. Moeilijk, maar zo een Europese aanpak levert verreweg het meeste op.

                              Een punt van heel grote zorg zijn de wereldwijde ontwikkelingen die onze inspanningen weer teniet doen:

                              • China is nu 60-80 nieuwe kolencentrales aan het bouwen. Zij zijn onze wereldwijde fabriek en hebben voor de fabricage van onze spullen steeds meer stroom nodig. Ik voel mij dan mede eigenaar van het probleem.
                              • De USA is de grootste vervuiler, maar door de politieke puinhoop komen zij niet aan milieu maatregelen toe. En als er in 2024 weer een republikeinse president komt, dan worden alle zo moeizaam ingevoerde maatregelen weer ingetrokken.
                              #132861
                              Mia
                              Deelnemer
                                @mortyr

                                Ik geloof er zelf zo in dat de overheid de groei van zonnepanelen wil tegenhouden. In het begin (ergens in 2004) begon het subsidiëren met de MEP-subsidie en vervolgens was er een SDE-subsidie. Daarna kwam het salderen beperkt tot 3000 kWh, toen 5000 kWh en daarna onbeperkt. Wat iedereen echter onthoud, is dat onbeperkte, maar het was en zou altijd een tijdelijke maatregel zijn om de groei van zonnepanelen te stimuleren. Inmiddels is dit niet meer nodig. Waarom moet je een product waarvan je 25+ jaar van kan profiteren binnen 7 jaar terugverdiend moeten hebben? 14 jaar is toch prima? Volgens is je rendement dan nog harstikke goed. Ik heb vooral behoefte aan duidelijkheid, daar schiet de overheid tekort op dit moment.

                                Dat er nog een behoorlijke potentie is met zon op daken, dat is wel duidelijk. Bij mij in de buurt liggen er veel “compensatie” paneeltjes. Gewoon omdat het zo duurzaam staat. Heb je een mooi dak voor 12 panelen, liggen er 3 in het midden op, omdat de woningstichting dat wel voldoende vindt voor het energielabel B. Vind ik echt onvoorstelbaar. En zo gaat de energietransitie inderdaad niet werken.

                                #132855
                                Aart
                                Deelnemer
                                  @aart

                                  Deloitte over zonnepanelen
                                  Het verhaal van Deloitte over zonnepanelen is zeer zeker relevant, maar het is een eerste ruwe verkenning. Het uitbreiden van zonnepanelen op de daken is dus een van de opties, maar net als alle andere opties moeten we hier nog veel leren. Vooral in de noodzakelijke combinatie met andere oplossingen voor het transport, opslag en ook Thorium.

                                  Een groot probleem is het aanpassen van het netwerk. Omdat dat grotendeels in het laagspanning stuk zit, is dat een gigantische operatie.
                                  Ook het hoogspanning stuk moet aangepast. Als dat technisch kan, dan moet het door openbare plan procedures die jaren kunnen duren.
                                  Mogelijk is het beter om een heel ander model van elektriciteit gebruik te gaan benutten. Dat is een aantrekkelijke optie maar dat gaat heel veel tijd kosten.
                                  Voor de leverzekerheid, de zon schijnt alleen overdag en is wisselend, hebben we ook andere opties nodig die nog zeker veel tijd kosten.

                                  En dan moeten natuurlijk ook genoeg technici gevonden worden voor bovenstaande, maar ook om alle panelen geleverd te krijgen en te installeren.

                                  Zoals eerder vertelt is het belangrijk om alle opties open te houden. We zitten in een leerpad waar we kennis en ervaring opdoen. En het zal essentieel zijn om regelmatig met voortschrijdend inzicht bij te sturen en daarom moeten we alle opties overeind houden.

                                  Om het klimaatprobleem op te lossen met een energietransitie hebben we alle opties nodig!

                                  Zonnepanelen op alle daken door Deloitte

                                  #132851
                                  Reinder Groote
                                  Deelnemer
                                    @engie99

                                    Zon zoekt dak
                                    Volgens dit rapport kan 50% van de energie van Nederland opgewekt worden door de daarvoor geschikte daken te gebruiken.
                                    Dus rekenen ze de niet geschikte daken niet mee en houden ze rekening met de ligging.
                                    Geschikte daken, dus geen riet en met voldoende draagkracht, dat betekend… geschikte daken.
                                    We zitten nu op nog geen 5%
                                    Je ziet in de trein dan ook weinig zonnepanelen op daken en in mijn buurt ben ik al sinds 2012 een uitzondering.
                                    Daken met zonnepanelen is een zeldzaamheid.

                                    Dat is ook niet gek, want de terugverdientijd is voor mijn panelen uit 2012 in totaal 14 jaar en dan reken ik niet met de te vervangen omvormer, schoonmaken en de verzekering.
                                    Subsidie heb ik en de meeste bezitters van zonnepanelen op hun dak nooit gezien.
                                    Zonder salderen worden die 14 jaar nog eens een stuk langer.
                                    De overheid wou en wil duidelijk tegenhouden dat huishoudens zonnepanelen hebben.

                                  15 reacties aan het bekijken - 16 tot 30 (van in totaal 100)
                                  • Je moet ingelogd zijn om een antwoord op dit onderwerp te kunnen geven.