Zonthermie wordt ook wel zonnewarmte genoemd en is een vorm van duurzame energie waarbij warmte wordt opgewekt door zonnestraling te benutten. Dit wordt vaak gedaan met behulp van zonnecollectoren die zonlicht absorberen en de warmte overdragen aan een warmtedragend medium, zoals water of een warmteopslagsysteem. Deze warmte kan vervolgens worden gebruikt voor het verwarmen van water of de woning.
Direct naar
Welke toepassingen heeft zonthermie?
Zonthermie kan zowel kleinschalig als grootschalig worden toegepast, omdat zonnecollectoren de warmtevraag voorzien. Zonnecollectoren zijn ook efficiënter dan zonnepanelen, waardoor ze een bredere inzetbaarheid hebben. Met slechts enkele zonnecollectoren kan een woning of gebouw volledig worden verwarmd. Seizoensopslag is ook mogelijk in combinatie met een warmtebuffer, die de warmte maandenlang kan vasthouden.
Kleinschalige zonnewarmte
Bij woningen en appartementen zien we vaak kleinschalige zonnewarmte in actie. We installeren de zonnecollectoren dan op daken of gevels om warm water te produceren voor huishoudelijke doeleinden, zoals douchen, baden en afwassen. Door zonnecollectoren ook in te zetten voor het verwarmen van de woning, verminderen we de afhankelijkheid van aardgas voor verwarming.
Grootschalige zonthermie
De grootschalige toepassingen van zonthermie omvatten onder andere zonnewarmtecentrales, die zonlicht concentreren met behulp van spiegels of lenzen om warmte te genereren voor elektriciteitsopwekking. Deze warmte wordt gebruikt om water te verwarmen en stoom te produceren voor turbines die elektriciteit opwekken. Ook zonnewarmtenetten vormen een goed voorbeeld van grootschalige toepassingen van zonnewarmte. Deze netwerken bestaan uit leidingen die warmte transporteren van grote zonnecollectorvelden naar nabijgelegen gebouwen voor ruimteverwarming, warm water en procesverwarming. Bovendien kunnen grootschalige zonthermische systemen warmte opslaan in thermische opslagtanks voor gebruik tijdens periodes met weinig zonlicht, waardoor ze een betrouwbare en continue warmtevoorziening kunnen bieden.
Seizoensopslag is een groot voordeel bij zonthermie
Welke technologie wordt gebruikt bij zonthermie?
Voor het genereren van warmte uit de zon worden de volgende technologieën gebruikt:
Vlakke-plaat zonnecollectoren
Deze collectoren bestaan uit een vlakke, donkere plaat die warmte absorbeert en overdraagt aan een vloeistof of lucht die erlangs stroomt.
Vacuümbuis zonnecollectoren
Deze bestaan uit glazen buizen die vacuüm zijn gezogen om warmteverlies te minimaliseren. Binnenin bevindt zich een absorber die zonlicht omzet in warmte.
Luchtgebaseerde zonnecollectoren
Deze zonnecollectoren gebruiken lucht als warmteoverdrachtsmedium in plaats van vloeistof. Ze zijn eenvoudiger van opzet en kunnen worden gebruikt voor ruimteverwarming of ventilatie.
De energieopbrengst van zonnewarmte is hoger dan bij zonnepanelen
Zonthermie in Nederland
In Nagele zijn circa 500 woningen aardgasvrij gemaakt, elk met een eigen warmtebuffer. In de gemeente Oss is een nieuwbouwproject met dezelfde techniek voorbereid, waarbij ook koeling wordt geïntegreerd. Daarnaast bevindt het grootste zonthermiepark van Nederland zich in Groningen.
Zonthermie wordt in Nederland maar zelden toegepast
Voordelen zonthermie
Seizoensopslag mogelijk
Lage operationele kosten
Hoge energieopbrengst
Veelzijdig toe te passen
Nadelen zonthermie
Hoge investeringskosten
Veel ruimte nodig
Veel onderhoud nodig
Zonnethermie in beeld
Onderzoek zonnewarmte
Veelgestelde vragen over zonthermie
Wat zijn de toepassingen van zonthermie?
Zonthermie is geschikt voor het verwarmen van zowel industrie (temperaturen lager dan 400 graden) als gebouwen (temperaturen lager dan 100 graden). Zonnewarmte kan daarom zowel kleinschalig als grootschalig worden ingezet, en de werking ervan is vergelijkbaar met die van zonnepanelen. Het doel is echter niet om elektriciteit op te wekken, maar om warmte te genereren.
Bespaar je CO2 met zonnewarmte?
Dit is afhankelijk van de hoeveelheid pompenergie die nodig is om de warmte in het warmtenet te voeden en vervolgens naar de woning te transporteren. Met thermische energie uit de zon kan de CO2-besparing oplopen tot wel 90% in vergelijking met de uitstoot bij een gasketel.
Gebruiken we in Nederland ook zonthermie?
Nederland is op zoek naar alternatieve manieren om haar gebouwen te verwarmen, maar zonthermie wordt hier nog maar zelden toegepast. Dit komt vooral omdat het erg duur is. Het grootste en enige zonthermiepark in Nederland staat in Dorkwerd en bestaat uit 24.000 zonnecollectoren die 37,44 MW aan energie leveren. Hiermee is het zonnepark meteen het op drie na grootste zonnepark ter wereld.
Is er subsidie voor zonthermie?
Ja! Voor het installeren van een zonnecollector of zonneboiler op een woning is er inderdaad subsidie beschikbaar vanuit de ISDE-regeling. Voor grootschalige toepassingen van zonnewarmte, zoals zonnewarmtecentrales en zonnewarmtenetten, is er subsidie beschikbaar vanuit de SDE++.