Recordstijging CO₂-gehalte in atmosfeer

CO₂-gehalte bereikte in 2024 een nieuw hoogtepunt

In 2024 steeg het CO₂-gehalte in de atmosfeer sneller dan ooit. De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) rapporteerde een gemiddelde waarde van 423,9 ppm, een recordstijging van 3,5 ppm ten opzichte van het voorgaande jaar. Sinds het begin van de metingen in 1957 is zo’n forse toename niet eerder vastgesteld.

De versnelde stijging van CO₂ komt door voortdurende uitstoot van fossiele brandstoffen, grootschalige bosbranden en een afnemende opname van CO₂ door bossen en oceanen. De opnamecapaciteit van natuurlijke systemen neemt af doordat warmere oceanen minder CO₂ opnemen en extreme droogte, samen met bosbranden, zorgen voor extra uitstoot op het land. De WMO waarschuwt voor een vicieuze klimaatcirkel: hogere temperaturen verlagen de opname van CO₂, waardoor verdere opwarming ontstaat.

Het tempo van toename van CO₂ stijgt al jaren. In de jaren zestig lag de jaarlijkse groei rond 0,8 ppm. In het afgelopen decennium liep dat op naar 2,4 ppm per jaar. In 2024 is deze toename verdrievoudigd. De door CO₂ veroorzaakte opwarming leidt tot extremer weer wereldwijd. Ko Barrett, plaatsvervangend secretaris-generaal van de WMO, benadrukt de noodzaak van minder uitstoot, zowel voor het klimaat als voor de economie en het welzijn.

Verminderde opname van CO₂ door natuurlijke systemen

Normaal nemen land en zee ongeveer de helft van de jaarlijkse CO₂-uitstoot op, maar deze natuurlijke 'koolstofputten' functioneren steeds minder goed. Warmer zeewater en droogte in combinatie met bosbranden zorgen voor verminderde opname en extra emissies. Tijdens het recordwarme jaar 2024, beïnvloed door El Niño, troffen droogte en branden onder andere het Amazonegebied en Zuidelijk Afrika, waardoor meer CO₂ vrijkwam en de opname verder achterbleef.

Ook andere broeikasgassen stijgen. Methaan (CH₄) en lachgas (N₂O) bereikten in 2024 eveneens recordwaarden. Methaan veroorzaakt circa 16 procent van de opwarming door broeikasgassen en blijft gemiddeld negen jaar in de atmosfeer. Ongeveer 60 procent van de methaanuitstoot komt van menselijke activiteiten zoals veeteelt, rijstteelt en fossiele energie. Lachgas stijgt vooral door landbouw en industriële processen: in 2024 kwam de concentratie uit op 338 ppb, een kwart hoger dan vóór de industriële revolutie.

Voorafgaand aan COP30 in Brazilië onderstreept het rapport van de WMO het belang van nauwkeurige CO₂-monitoring en snelle klimaatactie. Bossen, oceanen en bodems nemen steeds minder CO₂ op, terwijl de uitstoot blijft stijgen. Alleen gerichte reductie, betere observatie en onmiddellijke maatregelen kunnen de verdere verslechtering van het klimaat voorkomen.

Meer over klimaatverandering

Bron: WMO