Stikstof

Naasr dat we veel voedsel voor de export produceren, wordt er ook veel geïmporteerd. Er groeien nu eenmaal geen bananen, mango’s of sinaasappels in ons land, om verder nog maar te zwijgen over koffie of thee en vele andere producten.
Er wofdt dus wereldwijd enorm met voedseltransporten over de oceanen gezeuld. Verder is er dan nog een behoorlijke hoeveelheid luchtvracht.
Soms is het resultaat echter teleurstellend, en daar wil ik één voorbeeld voor aanhalen.
In elke supermarkt en ook op de markt, kunnen we mango’s kopen.
Ze worden vanaf grote afstanden aangevoerd, b.v. uit Brazilië, de Dominicaanse Republiek of Peru.
In Indonesië is er echter een soort mango, met de naam Harumanis, die buitengewoon lekker is. Daarbij vergeleken zijn al die mango’s die je hier kan kopen een enorme teleurstelling. Wie wel eens in Indonesië is geweest en de mango Harumanis gegeten heeft weet precies wat ik bedoel. Helaas kunnrn we de Harumanis hier niet kopen.
Maar heel af en toe vond ik bij de Lidl mango’s uit Israël, en die zijn echt heel lekker!
Helaas zijn die mango’s uit Israël vrijwel nooit verkrijgbaar, en die doodenkele keer dat ze bij de Lidl berkrijgbaar zijn koop ik er dan ook veel.
En om dan bij ons CO² verhaal te komen (of stikstof), ik begrijp niet waarom ze hier mango’s verkopen uit b.v. Peru of Brazilië, terwijl we uit Israël mango’s kunnen halen. De afstand is veel korter en ze zijn bijna net zo lekker als de Harumanis uit Indonesië.

Weet je dan een beter methode om de zuivel en het vlees te produceren voor de dagelijkse behoefte van 18 miljoen nederlanders? Dat gaat niet op kleinschalige bedrijven.

Een kippenboer bijvoorbeeld verdient 1 cent per ei die hij levert. Dus voor een redelijk inkomen van 3000 euro bruto in de maand (1 persoon) moet hij elke maand 300000 eieren leveren. Dat gaat niet met 20 kippen, en ook niet met 20000 kippen.

Vanaf de jaren ’60 van de vorige eeuw was al bekend dat er te veel stikstof in de natuur terecht kwam en dat de boeren daar een groot deel de oorzaak van waren. Zins die tijd wilden de boeren en hun organisaties meepraten tot een oplossing. Het resultaat is een halve eeuw frustreren en tegenwerken, ondertussen schaalvergroting en meer productie en meer veevoer import zodat het probleem alleen maar groter is geworden. Ondertussen zijn de boeren of lobbyisten in de politiek gaan zitten, vooral op gemeentelijk niveau en provinciaal. Zodoende konden die maatregelen politiek tegenhouden en vergunningen toekennen aan hun eigen bedrijfstak. Zie ook het onderzoek wat het NRC heeft gehouden. Een vergeten groep zijn de boeren die het anders willen doen, die wel oog hebben voor de natuur en het evenwicht tussen mens en natuur, kringloop landbouw is de toekomst. De huidige boerenlobby gaat zelfs zo ver dat die wegen door de Amazone subsidieert, havens aanlegt, om de soja productie in het regenwoud maar te stimuleren om het aanbod van veevoer te garanderen. Zodra je laat merken dat je het anders ziet dan hun, worden ze agressief. Den Haag doorpakken. Een doorsnee boer ontvangt jaarlijks meer subsidie dan dat de gemiddelde Nederlander jaarlijks verdient, waarom? Je kan nu precies zien welke Gemeente bestuurd worden door boeren, die hebben allemaal een motie ingediend om niet mee te werken en ontkennen dat er een probleem is.

Omdat CO2 ook wordt aangestipt…
Je hoeft geen wetenschapper te zijn om te bedenken dat: Als we de in de aarde opgeslagen koolstof, die er miljoenen jaren over heeft gedaan om daar te belanden, in een paar honderd jaar de lucht in stoken, dan weet je zeker dat een balans verstoord is. En dat wij daar mee te maken hebben. Ik denk niet dat we op tijd zijn om die balansverstoring nog te keren. Maar ik wil er zelf zo weinig mogelijk aan bijdragen om dat erger te maken. Voor onze volgende generaties en voor onze nu zo mooie aarde.

We hoeven niet te produceren voor de halve wereld…. Nederland is na de VS de grootste voedselexporteur van de wereld. Als we meer voor de locale markt produceren kan dat duurzamer én met meer resultaat voor de (duurzame) boeren.
Ik ben daarom voor inkrimping van de melk- en veeproductie, maar wie blijft richt zich meer op locale markt (NL), duurzamer (biologisch, biodynamisch) produceert, en die de boeren een groter deel van de opbrengst geeft (en niet de zuilvelcooperaties, tussenhandel en supermarkten).
In de afgelopen jaren hebben al veel boeren hun bedrijf (moeten) opgeven. Steeds minder boeren, maar steeds grotere bedrijven). Nu een paar grote opofferen voor een beter boeren-productie klimaat lijkt me prima.

Er wordt teveel een hype van stikstof gemaakt, en het lijkt wel of we met dit verhaal dezelfde kant opgaan als met CO².
Terwijl we weten dat CO² een onmisbaar gas is voor het leven op aarde. We hebben van CO² een niet bestaand probleem gemaakt en het gaat ons zoveel geld kosten dat de gewone man het straks niet meer kan betalen. Ik vond in het verleden ook dat de toename van CO² in de atmosfeer een groot probleem was.
Daarom ligt mijn dak nu vol met 22 zonnepanelen en verruilde ik mijn auto voor een bijzonder zuinige hybride.
Maar mijn mening over CO² is inmiddels veranderd, en daar heb ik goede redenen voor, die ik graag wil toelichten.
Inderdaad is de hoeveelheid CO² de afgelopen tijd flink toegenomen, dus dat zal ik zeker niet ontkennen, want dit is een feit. Maar een paar jaar geleden las ik een artikel in de krant over de ontdekking van de restanten van een Romeinse nederzetting in de Alpen, omdat een gletsjer door de opwarming van het klimaat aan het krimpen was. Het was een klein artikel, niet eens op de voorpagina. Ik kan me niet voorstellen dat de Romeinen een holte onder een gletsjer uithakken om er dan een nederzetting te bouwen. En dat betekent dat het klimaat toen warmer moet zijn geweest dan nu, omdat die gletsjer er toen nog niet was.
En kolencentrales, vliegtuigen en wegverkeer waren er ook niet, en dat betekent dat er toen ook minder CO² in de atmosfeer aanwezig was. En toch was het toen warmer, hetgeen we dan toch niet kunnen toeschrijven aan CO²!
Ja, ik ga dan logisch nadenken. Als het toen met minder CO² toch warmer was dan nu, dan volgt de onontkoombare conclusie dat CO² nooit de oorzaak kan zijn van de huidige opwarming van het klimaat, omdat natuurwetten nu eenmaal onveranderlijk zijn.
De zon heeft echter perioden van meer of minder activiteit, en dat is dan ook de motor van ons klimaat.
Wel blijf ik een voorstander van het verminderen van ons energieverbruik, omdat er ooit een moment zal komen dat energiebronnen uitgeput gaan raken. Zonnepanelen en windturbines zullen dan ook onvermijdelijk aan belang gaan winnen, want ook dat is onontkoombaar.

De oplossing van het stikstofprobleem wordt veel te veel gezocht in ons kleine Nederland. Wanneer we vanaf morgen alleen voedsel nuttigen uit de eigen regio, dan verdwijnt het probleem vanzelf en kunnen we weer gewoon huizen bouwen en hoeven we niet de boeren op deze manier aan te pakken. Kijk maar eens goed waar alle producten die we dagelijks consumeren vandaan komen.